Mokrzecki Stefan (1862–1932), tytularny generał dywizji W. P., wiceprezes Tymczasowej Komisji Rządzącej Litwy Środkowej. Pochodził z rodziny ziemiańskiej. Ur. 11 V w Dzitrykach (pow. lidzki), był synem Aleksandra i Kamilli Maszewskiej, bratem Zygmunta (zob.). Po ukończeniu korpusu kadetów w Pskowie, wstąpił w końcu 1878 r. jako ochotnik do armii rosyjskiej do korpusu topografów. W l. 1880–1 uczęszczał do szkoły junkrów w Rydze. Po jej ukończeniu z odznaczeniem, awansowany do stopnia chorążego (praporszczyka), odkomenderowany został do 101 permskiego p. piechoty. W tym też okresie awansował od stopnia podporucznika (1884) do podpułkownika (1905). Przebywał w 101 permskim pułku do jesieni 1907, pełniąc różne funkcje dowódcze i sztabowe. Przeniesiony do Komitetu Wykształcenia i Wychowania Wojska przy Min. Wojny w Petersburgu, otrzymał w r. 1911 awans na pułkownika z przydziałem do 171 kobryńskiego p. piechoty jako starszy oficer sztabowy, a następnie jako p. o. dowódcy pułku. Dowódcą tego pułku został już podczas wojny (sierpień 1914). Brał udział w licznych bitwach w Prusach Wschodnich; ciężko ranny (wrzesień 1914), dostał się do niewoli niemieckiej i przebywał tam do listopada 1915. Jako inwalida wojenny, w drodze wymiany jeńców powrócił do Rosji, gdzie przez rok leczył się. W marcu 1917 został naznaczony generałem do szczególnych zleceń przy dowódcy «Osobnej» armii. W kwietniu t. r. należał do organizatorów Związku Wojskowych Polaków (ZWP) załogi mińskiej, z którego następnie powstał ZWP Frontu Zachodniego. W lipcu t. r. otrzymał dowództwo 51 zapasowej brygady w «Osobnej» armii. W dn. 21 XI 1917 M. otrzymał awans na generała-majora. Po demobilizacji z armii rosyjskiej zgłosił się w marcu 1918 do II Korpusu Polskiego na Ukrainie, ale przydziału służbowego nie otrzymał z powodu rozbrojenia tegoż korpusu (maj 1918). Następnie do grudnia t. r. był dowódcą połtawskiej brygady na Ukrainie. W okresie walk atamana Semena W. Petlury z hetmanem Pawłem P. Skoropadskim przedarł się do Odessy, gdzie w marcu 1919 zgłosił się w Polskiej Misji Wojskowej na Wschodzie do W. P. W sierpniu 1919 otrzymał przydział na stanowisko dowódcy 8 dyw. piechoty, lecz opinia dowódcy Frontu Litewsko-Białoruskiego gen. Stanisława Szeptyckiego głosiła, że M. podczas walk październikowych nie wykazał energii, a «oddziały 8 dywizji piechoty wyszły zupełnie spod kierownictwa dowództwa».
W okresie od grudnia 1919 do kwietnia 1920 M. był dowódcą Okręgu Etapowego w Mińsku Litewskim, a wkrótce przeszedł na stanowisko zastępcy dowódcy Okręgu Generalnego (OG) Pomorze. Z rozkazu Min. Spraw Wojskowych, po odejściu z dowództwa OG-Pomorze gen. Bolesława Roji, M. wyznaczony został dowódcą tegoż Okręgu. Podczas walk letnich 1920 r., z rozkazu gen. Kazimierza Raszewskiego, któremu podlegały wojska Okręgu Poznańskiego i Pomorskiego, M. został naznaczony dowódcą obrony Wisły na odcinku od Torunia do Tczewa z podporządkowaniem mu Obozów Warownych w Chełmie i Grudziądzu. We wrześniu odwołano M-ego z zajmowanego stanowiska i przeniesiono na dowódcę twierdzy Grodno. W listopadzie gen. Lucjan Żeligowski powierzył mu dowództwo 1 Korpusu Wojsk Litwy Środkowej (w zastępstwie urlopowanego gen. Jana Rządkowskiego) i M. prowadził walki na froncie litewskim aż do chwili zawieszenia broni. Na stanowisku dowódcy korpusu pozostawał do 12 XII 1920, kiedy to gen. Rządkowski wrócił z urlopu. Odtąd M. był przez miesiąc generałem do zleceń przy dowódcy Wojsk Litwy Środkowej, a po reorganizacji w styczniu 1921 Wojsk Litwy Środkowej i likwidacji 1 korpusu tychże wojsk M. dekretem z 16 t. m. został mianowany przez gen. Lucjana Żeligowskiego p. o. prezesa Tymczasowej Komisji Rządzącej (TKR) Litwy Środkowej. Z chwilą objęcia 21 XI 1921 stanowiska Prezesa TKR przez Aleksandra Meysztowicza (któremu Żeligowski 30 t. m. przekazał pełnię władzy, podczas gdy do M-ego jako p. o. prezesa należały tylko sprawy organizacji administracji) M. został wiceprezesem Komisji. Wprawdzie z dn. 1 IV 1922 M. przeszedł w stan spoczynku z racji przekroczenia wieku prekluzyjnego, ale pozostawiono go nadal na zajmowanym stanowisku aż do przekazania tzw. Litwy Środkowej (Wileńszczyzny) przez TKR z dn. 18 IV 1922 władzom Rzeczypospolitej. Dn. 1 V t. r. otrzymał przedłużenie czynnej służby na jeden rok z równoczesnym przydziałem na stanowisko członka Oficerskiego Trybunału Orzekającego. W jesieni 1924 ponownie przedłużono M-emu służbę czynną na przeciąg jednego roku oraz nadano stopień tytularnego generała dywizji. Dn. 31 X 1925 przeszedł M. definitywnie w stan spoczynku i zamieszkał w majątku ziemskim Winkowce (pow. lidzki), którego był współwłaścicielem, a także w Wilnie, przebywając stale przy chorym synu. Był prezesem Stowarzyszenia Oficerów przeniesionych w stan spoczynku. Zmarł 9 IV 1932, pochowany został na cmentarzu Bernardyńskim w Wilnie. M. był odznaczony m. in. Krzyżem Komandorskim Orderu Polonia Restituta (1923) i Krzyżem Walecznych (1922) oraz rosyjskimi: Krzyżem Orderu Św. Anny i Św. Stanisława 2 i 3 st., Św. Włodzimierza 4 st. i Złotym Orężem Św. Jerzego.
Żonaty z Joanną Bronisławą Zelman (zm. 1930) pozostawił trzech synów: Bronisława (1890), Jerzego (1896), Stefana (1900), i córkę Romanę (1905).
Enc. Wojsk., V; Rocznik oficerski, W. 1923, 1924, 1928; – Dziesięciolecie Polski Odrodzonej, (fot. zbiorowa); Zatorski A., Polska lewica wojskowa w Rosji w okresie rewolucji 1917–1918, W. 1971; – „Gaz. Krajowa” 1921 nr 14 s. 1, 2, nr 22 s. 1, nr 110 s. 2, nr 251 s. 1, nr 263 s. 1, nr 278 s. 1 (Marwicz, Gen. S. M.); „Słowo” 1932 nr 82 s. 3 (nekrolog), nr 83 s. 1 (fot., W. Charkiewicz, Śp. gen. S. M.), nr 84 s. 3, nr 85 s. 3, nr 86 s. 3; – Centr. Arch. Wojsk.: Akta personalne M-ego, w tym arkusze ewidencyjne wypełnione odręcznie przez M-ego; Materiały Red. PSB: Śnieżko A., Cmentarz Bernardyński cz. II, Wr. 1969 (mszp.).
Piotr Stawecki